De VMM ondersteunt lokale waterbeheerders en lokale actoren om de hydromorfologie van waterlopen te herstellen. Ingrepen aan waterlopen en valleigebieden die zorgen voor meer biodiversiteit, betere waterkwaliteit en het herstel van waterbergend vermogen komen in aanmerking voor een subsidie van 50%. In eerste instantie gaat de subsidie naar investeringsprojecten met meerdere actoren die meerdere doelstellingen tegelijk aanpakken, zoals de strijd tegen droogte én wateroverlast, het herstel van waterkwaliteit en biodiversiteit in waterloop en vallei, klimaatadaptatie, waterbeleving … De projecten liggen bij voorkeur in prioritaire zones in het kader van het stroomgebiedbeheerplan 2022-2027 of in Europees vastgelegd Natura2000-gebied.
Indien er resterende subsidiemiddelen zijn, komen ook voortrajecten in aanmerking. Dat zijn kleinere opdrachten die concreter duidelijk moeten maken hoe het hydromorfologisch herstel op een specifiek traject invulling kan krijgen.
Het beoogde project aan de Bruinbeek, waarvoor subsidie aangevraagd wordt, is onderdeel van de uitwerking van het hemelwater- en droogteplan, deelzone afstroomgebied Bruinbeek (bijlage 2). De watersysteemkaart (zie bijlage 2, p.5) toont dat in dit afstroomgebied, over het algemeen, directe infiltratie sterk aanbevolen is op basis van de lokale topografie. Dichter naar de Bruinbeek toe wordt infiltreren en water vasthouden geadviseerd. Onder het huidig klimaat zijn er in het afstroomgebied zowel droogtegevoelige zones als wateroverlastknelpunten en is het laagwaterdebiet erg laag. In het kader van de klimaatprojecties en omwille van de meer natte eigenschappen in het zuidelijke buitengebied, is het waterbufferend karakter van deze beekvallei herstellen, met ontwikkeling tot groenblauwe as, een belangrijke maatregel binnen de deelzone.
Het project past binnen actie 8A_E_0358 van het stroomgebiedbeheerplannen 2022-2027: structuurherstel en oplossen vismigratieknelpunt in samenhang met bijkomende waterbergingscapaciteit vallei van de Vrouwvliet.
Er werd reeds één perceel aangekocht van het OCMW Mechelen (perceel 175B) langs de Bruinbeek ter hoogte van de Leemstraat en het is de bedoeling om delen van dit perceel te ruilen met andere percelen zodat de oever van de Bruinbeek weer ruimte krijgt en natuurlijk kan ingericht worden.
Het voortraject houdt een studie in die onderverdeeld is in drie delen:
1. Studie van het potentieel op vlak van het hydrologisch herstel, de fysicochemische toestand, het waterbergend vermogen en de biodiversiteit van de bovenloop van de Bruinbeek, van aan de Berlaarbaan tot net voorbij de leemstraat waar de Melenhoekloop uitkomt in de Bruinbeek.
2. Studie van de mogelijkheden voor het verbeteren van de waterkwaliteit in de Bruinbeek.
3. Opmaak van concrete ontwerpen voor uitvoering binnen de 3 afgebakende actiegebieden.
De finaliteit van het voortraject is een (voor)ontwerp voor hydromorfologisch herstel over een afstand van ongeveer 1 km verdeeld over drie actiegebieden en de opmaak van het vergunningsdossier ter realisatie van de ontwerpen.
Het volledige studievoorstel is te vinden in het aanvraagformulier in bijlage. Ook de bijlagen waarnaar verwezen wordt in het aanvraagdossier zitten bij de bijlagen.
Het projectidee werd via een vooraanmelding en een presentatie afgetoetst in mei 2024 en door de jury weerhouden voor de aanmelding. Het dossier wordt definitief ingediend op 13 september 2024.
kwartaal 2 2025: aanbesteding van het studieproject
kwartaal 1 2026: participatie en studiewerk ter plaatse (terreinverkenning, opmetingen, ..) afgerond
kwartaal 2 2026: finale ontwerpen actiegebieden klaar en terugkoppeling met inspraakgroep
kwartaal 3 2026: eventuele verdere technische uitwerking van de ontwerpen
kwartaal 4 2026: aanvraag omgevingsvergunning
kwartaal 2 2027: omgevingsvergunning in orde
kwartaal 2 2027: aanbesteding van de werken
kwartaal 3 2027: start van de uitvoeringswerken
kwartaal 4 2027: inhoudelijke en financiële rapportering van het voortraject
Doorlopend: communicatie naar omwonenden, actoren en burgers van de gemeente.In het huidige MJP werden hiervoor geen kredieten opgenomen. Bijgevolg kan er enkel een gunstig advies worden gegeven onder voorbehoud van verschuiving kredieten voor 2026, en het principieel akkoord van de GR over het voorzien van de kredieten voor uitvoering in het volgende meerjarenplan, zoals voorgesteld.
De gemeenteraad gaat akkoord met het voorzien van 50.000 euro in 2026 voor het voortraject van het subsidiedossier 'levend water', i.e. voor de hydromorfologische studie van de Bruinbeek. Daarvan wordt 25.000 euro terugbetaald door de subsidie.
De kredieten hiervoor mogen verschoven worden vanuit de buffer voor nieuw beleid.
De gemeenteraad gaat principieel akkoord om in volgend meerjarenplan in 2027 budget te voorzien voor een uitvoeringsproject indien de subsidie voor het voortraject wordt goedgekeurd en dus concrete ontwerpen zullen gemaakt worden voor de 3 actiegebieden aan de Bruinbeek.