Het bewaken van de minimale woningkwaliteit en het bevorderen van de woningkwaliteit is één van de speerpunten van het Vlaamse en lokale woonbeleid om het recht op wonen te realiseren. Hiervoor zijn verschillende instrumenten ter beschikking.
Een conformiteitsattest is een officiële verklaring dat de woongelegenheid voldoet aan de wettelijke minimumkwaliteitsnormen, bepaald in de Vlaamse Codex Wonen van 2021 en het Besluit Vlaamse Codex Wonen van 2021, afgeleverd door de burgemeester.
Indien een conformiteitsattest wordt afgeleverd op verzoek van de aanvrager kan de gemeente een vergoeding vragen voor de behandeling van de aanvraag die het karakter van een retributie heeft.
Door het Decreet van 21 april 2023 tot wijziging van diverse decreten met betrekking tot wonen wijzigt vanaf 1 juni 2024 het kader voor de gemeente voor het vragen van een vergoeding (retributie) voor het uitvoeren van een conformiteitsonderzoek. De vergoeding wordt gevraagd per onderzochte woning en dus per opgemaakt technisch verslag. Voor een kamerwoning is dit een vergoeding per kamer. De gemeente mag geen vergoeding aanrekenen voor het eerste conformiteitsonderzoek in het kader van een waarschuwingsprocedure of een procedure tot ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring. Dit zorgt ervoor dat er;
De houder van het zakelijk recht zal dus enkel een vergoeding moeten betalen bij hercontroles en bij zijn aanvraag tot afgifte van een conformiteitsattest.
De gemeente kan, binnen de grenzen bepaald door het nieuwe artikel 3.3/1 van de Vlaamse Codex Wonen van 2021 en op basis van objectieve gronden, de gevallen bepalen waarin ze een retributie vraagt voor de uitvoering van conformiteitsonderzoeken en in welke gevallen niet. De gemeente wil geen retributie aanrekenen voor het uitvoeren van een conformiteitsonderzoek indien:
Van zodra een woning een gebrek van categorie II of III heeft kan er geen conformiteitsattest worden afgeleverd. Ook bij 7 gebreken van categorie I (kleine of lichte gebreken) zal er geen conformiteitsattest kunnen afgeleverd worden en kan er ook niet gesproken worden van kwaliteitsvol wonen. Dus bij 6 of minder gebreken van categorie I kan er een conformiteitsattest worden afgeleverd. De gemeente is van oordeel dat in geval van een woning die 4 of meer van deze lichte gebreken vertoont, je niet kan spreken over kwaliteitsvol wonen. Om de eigenaars van deze woningen te stimuleren om zoveel mogelijk van de lichte gebreken weg te werken, is een conformiteitsonderzoek en -attest betreffende een woning met minder dan 4 gebreken van categorie I gratis.
Het betaalbaarder maken van de private huurmarkt kan door het stimuleren van verhuur via woonmaatschappijen. Voor de woonmaatschappij is het belangrijk om voldoende woningen op de private huurmarkt betaalbaar te kunnen inhuren om op die manier ook voldoende betaalbare woningen te kunnen verhuren. Vooraleer de woonmaatschappij een huurovereenkomst afsluit met de verhuurder, wordt een conformiteitsattest aangevraagd. De gemeente wil verhuurders stimuleren om hun woning te verhuren via een woonmaatschappij en zo een bijdrage te leveren aan het betaalbaar maken van de private huurmarkt. Een conformiteitsonderzoek dat de woonmaatschappij aanvraagt, zal om deze reden geen aanleiding geven tot het opleggen van een retributie.
Voor de andere gevallen zal een conformiteitsonderzoek en -attest betalend zijn. Hierbij wordt rekening gehouden met de maximumbedragen vermeld in artikel 6 van het Besluit van de Vlaamse Regering van 8 december 2023 tot wijziging van diverse besluiten betreffende het woonbeleid, dat bepaalt:
De vergoeding, vermeld in artikel 3.3/1, eerste lid van de Vlaamse Codex Wonen van 2021, bedraagt maximaal 200 euro per onderzochte woning en is in ieder geval beperkt tot de werkelijke kosten. Dat bedrag wordt jaarlijks op 1 januari aangepast en voor de eerste maal op 1 januari 2025 volgens de volgende formule: nieuw bedrag = basisbedrag x aangepaste gezondheidsindex / gezondheidsindex van november 2023 (basisjaar 2013).
De gemeente kiest ervoor om de bedragen te beperken tot € 90,00:
Met ingang van 1 juni 2024 en voor een termijn eindigend op 31 december 2025 wordt een retributie gevestigd voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek, op verzoek, dat verloopt volgens de procedure vermeld in artikel 3.3 van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.
Er wordt een retributie gevraagd voor conformiteitsonderzoeken in volgende gevallen:
De retributie is verschuldigd door de aanvrager van het conformiteitsonderzoek.
De retributie wordt aangerekend na de uitvoering van het conformiteitsonderzoek. De retributie moet betaald worden binnen de 30 dagen na ontvangst van het stuk door middel van storting op het rekeningnummer vermeld in het schrijven van het lokaal bestuur.
Het bedrag van de retributie voor het uitvoeren een conformiteitsonderzoek wordt vastgesteld als volgt:
De bedragen in euro, vermeld in dit artikel, worden jaarlijks op 1 januari aangepast en voor de eerste maal op 1 januari 2025 volgens de volgende formule: nieuw bedrag = basisbedrag x aangepaste gezondheidsindex / gezondheidsindex van november 2023 (basisjaar 2013).
Bij gebreke aan betaling van de retributie kan het bedrag ingevorderd worden conform artikel 177 van het decreet lokaal bestuur.
Dit reglement vervangt vanaf 1 juni 2024 het reglement betreffende de retributie op het afleveren van conformiteitsattesten van heden tot en met 31 december 2025, goedgekeurd door de gemeenteraad van 1 februari 2021.